Ile może zabrać komornik z emerytury lub renty

Wszystko zależy od rodzaju długu i od tego, czy egzekwowane jest jedno czy więcej  świadczeń. Znaczenie też ma liczba wierzycieli. Na szczęście istnieje kwota wolna od zajęcia.

Na uwagę zasługuje również sposób ustalania wysokości świadczenia podlegającego egzekucji, co ma wpływ na rzeczywistą kwotę jaką otrzymamy po potrąceniu.

Jeżeli więc chcemy ustalić ile zabierze nam komornik z emerytury lub renty albo ile nam zostanie tej emerytury lub renty musimy odpowiedzieć na następujące pytania: 

a) jaki rodzaj długu jest egzekwowany (pożyczka, alimenty, itp.), 

b) ilu wierzycieli dochodzi długu (jeden czy więcej),

c) ile i jakie rodzaje świadczeń (np. same alimenty albo alimenty i kredyt), 

d) ile wynosi najniższa emerytura lub renta.

Jedno świadczenie i jeden wierzyciel

Kredyty i pożyczki 25 %

Zasadniczo komornik może zabrać 25 % świadczenia.

Dotyczy to większości długów, w tym tych, których źródłem są umowy pożyczki, umowy kredytowe, itp.

Pomoc społeczna 50 %

Tyle może zająć komornik w przypadku egzekucji należności związanych z:

a) odpłatnością za pobyt w domach pomocy społecznej;

b) odpłatnością za pobyt w zakładach opiekuńczo-wychowawczych;

c) odpłatnością za pobyt w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych.

Alimenty 60%

60 % emerytury i renty można zabrać w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych.

Więcej długów

Gdy komornik dochodzi więcej niż jednego świadczenia stawki mogą wzrosnąć i wynieść nawet 70 %.

Dotyczy to jedynie w przypadku dochodzenia świadczeń z tytułu odpłatności za pobyt w domach pomocy społecznej, za pobyt w zakładach opiekuńczo-wychowawczych oraz za pobyt w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych z pozostałymi świadczeniami.

50 % może komornik zabrać w przypadku pozostałych świadczeń. 

UWAGA! Stawka 50 % nie dotyczy należności, które dotyczyła stawka 25 %. Jeżeli więc komornik egzekwuje wyłącznie długi wynikające z kredytów lub pożyczek to nawet przy zbiegu potrąceń można zabrać tylko 25 %  świadczenia.

Więcej wierzycieli

Gdy długi egzekwowane są na rzecz więcej niż jednego wierzyciela kwoty, które można wyegzekwować z emerytury i renty mogą wzrosnąć.

50 %

Tyle można zająć przy egzekucji na rzecz kilku wierzycieli:

a) świadczenia wypłacane w kwocie zaliczkowej, a następnie kwoty świadczenia lub świadczeń podlegające rozliczeniu w trybie określonym w art. 98 ust. 3;

b) kwoty nienależnie pobranych emerytur, rent i innych świadczeń z tytułu:

- zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego za okres przed dniem wejścia w życie ustawy,

- ubezpieczeń społecznych, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie,

- zaopatrzenia określonego w odrębnych przepisach;

c) kwoty nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych, świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów w razie braku możliwości potrącenia z wypłacanych zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych, świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie;

d) kwoty nienależnie pobranego dodatku weterana poszkodowanego;

f) kwoty nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego;

g) zasiłki wypłacone z tytułu pomocy społecznej, jeżeli przy wypłacie zastrzeżono ich potrącanie, oraz zasiłek stały lub zasiłek okresowy wypłacone na podstawie przepisów o pomocy społecznej za okres, za który przyznano emeryturę lub rentę;

h) zasiłki i świadczenia wypłacone na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu za okres, za który przyznano prawo do emerytury lub renty.

60 %

Tyle musimy oddać, gdy kilku wierzycieli dochodzi należności z tytułu należności alimentacyjnych.

65 %

Tyle emerytury i renty można zabrać w razie egzekucji na rzecz kilku wierzycieli należności związanych z:

a) odpłatnością za pobyt w domach pomocy społecznej;

b) odpłatnością za pobyt w zakładach opiekuńczo-wychowawczych;

c) odpłatnością za pobyt w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych.

Kwota wolna od zajęcia

Emerytury i renty są wolne od egzekucji i potrąceń w określonej części, także zależnej od rodzaju egzekwowanego świadczenia.

50 % kwoty najniższej emerytury i renty

Tyle powinno nam zostać przy egzekucji należności alimentacyjnych i innych świadczeń.

60  % kwoty najniższej emerytury i renty

60 % emerytury i renty musi nam zostać gdy  egzekwowane mają  być:

a) świadczenia wypłacane w kwocie zaliczkowej, a następnie kwoty świadczenia lub świadczeń podlegające rozliczeniu w trybie określonym w art. 98 ust. 3;

b) kwoty nienależnie pobranych emerytur, rent i innych świadczeń z tytułu:

- zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego za okres przed dniem wejścia w życie ustawy,

- ubezpieczeń społecznych, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie,

- zaopatrzenia określonego w odrębnych przepisach;

c) kwoty nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych lub pielęgnacyjnych, świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów w razie braku możliwości potrącenia z wypłacanych zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych, świadczeń rodzinnych oraz zasiłków dla opiekunów, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie;

d) kwoty nienależnie pobranego dodatku weterana poszkodowanego;

f) kwoty nienależnie pobranych świadczeń z funduszu alimentacyjnego;

g) zasiłki wypłacone z tytułu pomocy społecznej, jeżeli przy wypłacie zastrzeżono ich potrącanie, oraz zasiłek stały lub zasiłek okresowy wypłacone na podstawie przepisów o pomocy społecznej za okres, za który przyznano emeryturę lub rentę;

h) zasiłki i świadczenia wypłacone na podstawie przepisów o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu za okres, za który przyznano prawo do emerytury lub renty;

20 % kwoty najniższej emerytury i renty

Tylko tyle nam zostanie w przypadku egzekucji związanych z:

a) odpłatnością za pobyt w domach pomocy społecznej;

b) odpłatnością za pobyt w zakładach opiekuńczo-wychowawczych;

c) odpłatnością za pobyt w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych.

Jak jest ustalana wysokość   emerytury i renty dla celów związanych z egzekucją

Wysokość emerytury i renty, którą komornik może zająć ustalana jest przed odliczeniem miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Realnie zatem pozostawione przez komornika kwoty mogą być niższe niż gdyby wartości te były ustalane po dokonaniu odliczeń.

Jak ustalana jest wysokość kwoty wolnej od zajęcia

Kwotę wolną od zajęcia ustala się dla emerytur i rent wraz ze wszystkimi wzrostami, zwiększeniami, dodatkami oraz innymi świadczeniami wypłacanymi wraz z emeryturą lub rentą na podstawie odrębnych przepisów, z wyłączeniem:

a) świadczeń rodzinnych oraz dodatku dla sierot zupełnych,

b) dodatku pielęgnacyjnego i

c) dodatku weterana poszkodowanego.

Podstawa prawna: art. 139-141 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Stan prawny na dzień 20 grudnia 2015 r.